پرورش و نگهداری گل بگونیا رکس

گل بگونیا رکس

نام انگلیسی : begonia rex

خانواده : Begoniacea

بومی : هیمالیا

تنوع در رنگ های زیبای این گیاه علفی در برگ ها لذت و آرامش خاصی به بیننده می بخشد همان طور که گفته شد خانواده آن بگونیاسه و موطن اصلی آن هیمالیا می باشد؛ واریته های بگونیا رکس بطور گسترده ای دورگه گیری شده اند تا مجموعه ای از رنگهای زیبا را تولید نمایند دلیل شهرت بگونیا رکس بیشتر بخاطر برگ های جذاب آن است البته این بدان معنی نیست که این گیاه دارای گل نمی باشد بلکه حالت و جذبه برگ ها بیشتر از گلهایش است.

بگونیا رکس یک گیاه نیمه گرمسیری و چندساله است که معمولا در گلدان و به عنوان یک گیاه آپارتمانی نگهداری می‌شود. از میان تمام انواع بگونیا، بگونیا رکس یکی از زیباترین گیاهان است. گاهی به آن بگونیای نقاشی شده یا بگونیای برگ فانتزی نیز گفته می‌شود.  برگ‌های بگونیا رکس معمولا پهن و بزرگ است (حدود ۱۲ سانتی‌متر) و به زیبایی با رنگهای مختلفی از خانواده سبز، قرمز، نقره‌ای و حتی بنفش تزیین شده اند. از خصوصیات ظاهری بگونیا رکس می توان به ساقه های گوشتی و خزنده آن اشاره کرد ؛همچنین برگ هایش به شکل قلب و یک رگبرگ اصلی برگ را به دو قسمت نا مساوی تقسیم می کند،روی یک برگ انواع رنگ ها مشاهده می شود ؛سادگی نگهداری و پرورش آن ، مقاومت بعضی از انواع آن در برابر خشکی و حرارت و امکان تکثیر آن در همه شرایط باعث جلب توجه و محبوب شدن آن برای نگهداری بصورت گل آپارتمانی شده است.
تعداد بسیار زیادی از دورگه هایی که از گیاها بگونیا رکس به دست آمده اند هنوز نامگذاری نشده اند و به اسم چتری ها شناخته می شوند و غالبا از لحاظ شکل برگ ها و رنگ اختلاف کمتری تا گل دارند.

شرایط نگهداری و پرورش گل بگونیا رکس :

نور مورد نیاز گل بگونیا رکس

در فصل تابستان اشعه مستقیم خورشید به خصوص از پشت شیشه برای این گل مضر است ،ولی منطقه پر نور احتیاجات نوری آن را بر طرف می کند ، چرخش گیاه برای استفاده هر چه بیشتر نور اتاق لازم است ،با اینکه تحمل این گیاهان در مقابل تغییرات درجات حرارت و حتی تا اندازه ای تاریکی داخل محیط آپارتمان زیاد است اما با این وجود رشد آنها در روشنایی متعادل بیشتر است.

دمای مناسب گل بگونیا رکس

بهترین درجه حرارت برای نگهداری این گیاه در زمستان ۱۳ درجه سانتی گراد و در فصل تابستان ۱۸ درجه سانتی گراد می باشد.

آبیاری گل بگونیا رکس

اگرچه احتمالا نیاز گیاه به آبیاری هفتگی است، بخصوص در طول فصول رشد. به خاک گلدان نگاه کنید و اگر سطح آن خشک شده بود، آن را تا حدی آبیاری کنید که مقدار اضافی از طریق حفرات زهکشی زیر گلدان خارج شود.به طور معمول در فصل‌های گرم حدودا هر سه روز یک‌بار و در فصل‌های سرد‌تر با فاصله بیشتر می‌توان این گیاه را آبیاری کرد. آبی که به بگونیا داده می‌شود بهتر است املاح زیادی نداشته باشد و از آبی مانند آب باران، آب مقطر یا آبی که برای چند ساعت استراحت کرده استفاده شود. فراموش نکنید که اگر همیشه خاک گیاه را مرطوب نگه دارید سبب پوسیدگی آن شده و در مقابل اگر مدام آن را تشنه آب بگذارید، دچار پژمردگی خواهد شد. زرد و یا قهوه ای شدن برگ ها نشانه ی آبیاری بیش از حد است.

اگر از زیرگلدانی برای گیاه استفاده می‌کنید، پس از اینکه تمام آبهای اضافی در زیرگلدان جمع شدند؛ آن را خالی کنید. همچنین می‌توانید زیرگلدانی را با سنگریزه پر کنید تا آب اضافی توسط آنها جذب شده و گیاه از حالت خیسی نجات پیدا کند. در عین حال رطوبت آن حفظ شده و مقداری از آن به هوای محیط داده می‌شود.

سعی کنید آب را فقط بر روی خاک بریزید و برگها را خیس نکنید، تا به این ترتیب از ابتلای گیاه به بیماری‌های مختلف جلوگیری کنید. اگر در آغاز روز گیاه را آبیاری کنید، برگها زمان کافی برای خشک شدن تا قبل از رسیدن به افت دمای شب را پیدا می‌کنند. در طول زمستان گیاه در حالت رشد فعال خود نیست. در نتیجه باید میزان آبیاری را به دو یا سه هفته یکبار کاهش دهید.

رطوبت مناسب گل بگونیا رکس

مسئله بسیار مهم در رابطه با همه انواع بگونیا اعم از انواع برگی و غیره ، نیاز به رطوبت زیاد است ،در حالی که ریشه ها به شدت از زیاد خیس شدن و غرقاب شدن تنفر دارند رطوبت هوا را با تجمع گیاهان برگی و خزه مرطوب در اطراف آن تامین کنید حتی الامکان از آب فشانی و غبار پاشی پرهیز کنید. شکل زیبای برگ ها ، تنوع رنگ ها در برگ ، کنگره ها و دندانه های حاشیه برگ ها از مشخصاتی هستند که گیاه بدون آن ها زیبایی خود را از دست می دهد ، در هنگام خرید دقت کنید برگ ها سالم باشند ، لوله شده و حاشیه آن ها قهوه ای سوخته نباشد.

تغذیه گل بگونیا رکس

میزان نیاز کودی این گیاه، یک گرم در لیتر هفته ای یکبار از فروردین تا آبان است. هر دو هفته یکبار می توانید با کود کامل گیاهان آپارتمانی گیاه را تغذیه نمایید. توجه داشته باشید که این گیاه به شدت فسفر رو دوست داره پس میتونید از استخوان هم برای تقویت استفاده کنید.

هرس گل بگونیا رکس

اگر بگونیا را به عنوان گیاهی چند ساله نگهداری می‌کنید هرس کردن کاری لازم برای آن است. بعد از پایان گل‌دهی باید شاخه‌های گیاه را تا یک سوم کوتاه کنید. در طول سال نیز می‌توانید برای شکل دادن به گیاه، شاخه‌های لازم را هرس کنید. برخی از انواع بگونیا در زمستان گل می‌دهند بنابراین باید هرس کردن آن‌ها را به فصل بهار موکول کنید. هیچ‌گاه بگونیا را در زمان گل‌دهی هرس نکنید زیرا گیاه برای تامین انرژی و نگهداری گل‌هایش به تمام برگ‌ها و شاخه‌ها نیاز دارد.

خاک گل بگونیا رکس

شاخ و برگ بگونیا رکس مستقیما از روی ریزوم که یک ساقه زیر زمینی است خارج می گردند، نیاز به روشنایی و خاک قوی که بتواند رطوبت را در خود نگهداری کند مانند خاک برگ کاملا پوسیده ، لوم با پیت فراوان دارد. پیشنهاد می شود از خاک کاملا زهکشی شده هوادار که بتواند رطوبت را در خود ذخیره کند از قبیل کمپوست کم خاک استفاده کنید.

تعویض گلدان گل بگونیا رکس

در هنگام تعویض گلدان مواظب باشید به برگ های ترد و شکننده گیاه صدمه وارد نشود. در صورت متراکم بودن ریشه ها گلدان را با یک اندازه بزرگ تر تعویض نمایید ، بهتر است تغییر گلدان ها در بهار انجام شود.

تمیز نمودن برگ های گل بگونیا رکس

در مورد گیاهانی كه برگهای كركین دارند استفاده از پارچه نمناك برای گردگیری سطوح برگ توصیه نمی شه، باید از یك برس آرایشی نرم و یا یك اسپری آب استفاده کنید.

تکثیر و ازدیاد گل بگونیا رکس

فصول بهار و تابستان بهترین زمان برای تكثیر و ازدیاد بگونیا رکس است، برگ هایی با عمر متوسط را انتخاب و با استفاده از یك چاقی تیزكه به بافت برگ صدمه نرساند و آن را له نكند، برگ را به بخشهای منظم در قالب طبیعی آن ببرید، سپس قطعات برگ را به آرامی و با دقت بردارید و از سطح پشتی برگ و میان رگبرگهای اصلی، در پودر هورمون ریشه زایی فرو ببرید و روی سطح كمپوست مخصوص بذر و قلمه، در داخل سینی بذر، بخوابانید و به آرامی روی سطح خاك فشار دهید سپس روی تكه های برگ را با كیسه پلاستیكی بپوشانید و در دمای حدود ۲۱ درجه سانتی گراد نگاه داریدپس از مدتی برگ ها ریشه دار شده و گیاهان جدیدی تولید می نماید. تقسیم بوته با ریشه در موقع تعویض گلدان هم یکی دیگر از روش های ازدیاد این گیاه است.

عوارض و بیماری های گل بگونیا رکس :

برگ های گیاه رنگ پریده است و سقوط می کنند و ریشه ها غده ای هستند :

کرم نماند عامل آن است ، معالجه به صرفه نیست.

ساقه گیاه پوسیده است :

آبیاری بیش از حد بوده و هوا خیلی سرد است. آبیاری را متوقف کنید تا سطح خاک خشک شود و گلدان را به محل گرم تری منتقل کنید.

ریشه های گیاه سیاه شده اند و در حال پوسیدن است :

آبیاری بیش از حد و قارچ عامل آن است ، مبارزه مقرون به صرفه نیست.

لکه های خاکستری متمایل به قهوه ای روی برگ ها به وجود آمده است :

عامل این بیماری هم قارچ است. گیاه را با قارچ کش طبق دستور سم پاشی کنید و گلدان را به محل خشک و اکسیژن دار منتقل کنید.

برگ ها خود را انداخته و گیاه در حال از بین رفتن است :

گاز آشپزخانه باعث این است ، گلدان را به محل مملو از اکسیژن هوا منتقل کنید.

برگ های جدید گل بگونیا رکس کوچک و کم رشد باقی مانده اند :

گیاه نیاز به تغذیه مصنوعی دارد. در صورت متراکم بودن ریشه ها ، کم بودن ریشه ها کم بودن جا برای رشد گیاه می تواند عامل این نا رسایی باشد. گلدان را با یک درجه بزرگ تر تعویض کنید.

برگ ها در فصل زمستان می افتند :

گلدان را به محل گرم تری با دمای ۱۳ درجه سانتی گراد منتقل کنید.

لکه های آردی مانند روی برگ ها به چشم می خورد :

قارچ سفیدک باعث این بیماری است. با سم قارچ کش موجود در بازار طبق دستور فروشنده سم پاشی کنید
گلدان را به محلی با هوای خشک و اکسیژن بیشتر منتقل کنید.

برگ های جدید کم رنگ و تار های عنکبوت در زیر آن ها مشاهده می شود :

کنه ریز قرمز عامل آن است. تا درمان کامل هر ۱۴ روز یک بار با سم کنه کش طبق دستور سم پاشی کنید.

برگ های گیاه لوله می شوند و حاشیه ی آن ها خشک و چروکیده اند :

گیاه تشنه است. فورا گیاه را آبیاری نموده و در صورت امکان گلدان را به محل سرد تری با درجه حرارت ۱۹ درجه سانتی گراد منتقل نمایید.

برگ های گیاه لوله ای و بد شکل هستند ، لکه های زرد روی آن ها مشاهده می شود و حالت موزاییکی دارند :

عامل آن ویروس است. در صورتی که گیاه همراه با گیاهان دیگر کاشت گردیده است آن را از گلدان خارج کنید تا به بقیه گیاهان سرایت ننماید.