نام انگلیسی : ZINGIBER OFFICINALEGINGER

خانواده : ZINGIBERACEAE  – زنجبیل

بومی : چین

زنجبیل خوراکی در واقع ریزوم گیاه Zingiber officinale است که در آشپزی و پزشکی مصرف دارد. این گیاه بومی چین بوده و از طریق هند به اروپا و سپس آمریکا راه پیدا کرد. امروزه هند با تولید بیش از ۳۰%، رتبه اول تولید زنجبیل را در جهان دارد. بعد از آن چین( ۵/۲۰%)، اندونزی( ۷/۱۲%)، نپال( ۵/۱۱%) و تایلند( ۱۰%) قرار دارند.

زنجبیل از ساقه های طریفی به طول ۳۰ تا ۱۰۰ سانتی متر بر خوردار است. ساقه های هوایی منشعب شده از ریزوم ها، برگ های متعدد و باریک و بلندی را به وجود می آورند که از دمبرگ های کوتاهی برخوردارند.ساقه های گل دهنده به طول ۱۵ تا ۲۵ سانتی ‌متر، مستقیما از ناحیه فوقانی ریشه منشعب می شوند. گل های زنجبیل ظریف و سبز رنگ بوده و لبه های آنها زرد کم رنگ است. این گل ها توسط یک براکتئول در بر گرفته شده و عمر بسیار کوتاهی دارند.

ساقه های زیر زمینی که به صورت افقی و در نزدیکی سطح خاک وجود دارند ریزوم ها را به وجود می آورند. با رشد اولیه جوانه انتهایی، ریزوم توسعه یافته و ریزوم مادری را تشکیل می دهد. سپس انتهای ریزوم های مادری بزرگ تر شده و انگشت های اولیه را به وجود می آورد که در نهایت ریزوم های فرعی (ثانویه) را تشکیل می دهند و این ریزوم های فرعی زنجبیل، مورد استفاده قرار می گیرند.میوه در این گیاه به ندرت تشکیل می شود لیکن در صورت تشکیل به شکل کپسولی است که از دیواره طریف و نازکی برخوردار است. میوه زنجبیل حاوی تعدادی بذر سیاه رنگ و کوچک است.

اسانس در قسمت زیری سلول های اپیدرمی ریزوم ساخته می شود. اسانس زنجبیل ماده ای به رنگ زرد کم رنگ با بو و طعمی تند و ادویه ای است. مقدار اسانس متفاوت و بین ۱ تا ۴ چهار درصد است. مهم ترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس را هیدرو کربن های سزکویی ترپن (مانند آلفا – زنجبیرون و آرکورکومن)، الکل – سزکویی ترپن ها (مانند زنجبیرول و زنجبیرونول)، هیدروکربن های مونوترپن (مانند د-کامفن، پاراسیمن و میرسن) و برخی ترکیب های دیگر مانند استالدئید و متیل استات تشکیل می دهند.ریزم های زنجبیل همچنین حاوی روغن، رزین، پروتئین، پنتوزان، نشاسته، ویتامین های مختلف و برخی ریز مغذی ها مانند فسفر، منیزیوم، کلسیم و آهن می باشد.

شرایط کاشت وپرورش زنجبیل :

۱- کاشت زنجبیل را در اوایل بهار شروع کنید. زنجبیل گیاه گرمسیری است که در یخبندان و سرما زنده نمی ماند. پس از آخرین یخبندان فصل بهار، یا در ابتدای فصل های بارانی اگر در مناطق گرمسیری زندگی می کنید، زنجبیل را بکارید. اگر در آب و هوایی با فصل رشد کوتاه زندگی می کنید، می توانید گیاه  زنجبیل را در داخل خانه رشد دهید.

 

۲- گیاه زنجبیل را برای کاشت انتخاب کنید. ارقام و گونه های زیادی  از زنجبیل وجود دارد. برای کاشت نوع خوراکی زنجبیل رایج ترین آن عبارتند از، Zingiber officinale می باشد. ریشه ی خوراکی زنجبیل مورد نیاز سایر افراد در فروشگاه مواد غذایی موجود است. شما می توانید گیاهان زنجبیل زینتی را با گل های پر طراواتش در گلخانه ها پیدا کنید، اما اغلب آنها غیر قابل خوردن هستند.

  • ریشه های زنجبیلی ( ریزوم ها یا ساقه های زیرزمینی) را انتخاب کنید که بزرگ و بدون چروک باشند، با چشم های قابل مشاهده (نقاط کوچک) در انتهای هر گیاه. چشم هایی که شروع به سبز شدن می کنند، ایده آل هستند اماضروری نیستند.
  • در صورت امکان زنجبیل ارگانیک بخرید. زنجبیل غیر ارگانیک ممکن است با مهار کننده رشد درمان شده باشد. بعضی از باغبان با غوطه ور کردن شبانه ی  زنجبیل ها در آب گرم   کمک به تحریک، گیاهان مهار شده می کنند.
  • این مقاله نحوه ی کاشت و رشد  زنجبیل رقم  Zinguber officinale را شرح می دهد. بیشتر گونه های Zingiber تحت شرایط مشابه رشد می کنند، اما برای بهترین نتایج، دستورالعمل های گلخانه ها را مطالعه کنید.

 

۳- ریزوم های  زنجبیل را به قطعات کوچک (اختیاری) برش بزنید. اگر می خواهید بیش از یک گیاه  زنجبیل رشد دهید، زنجبیل ها را با یک چاقوی یا قیچی ضدعفونی شده برش بزنید. هر قطعه حداقل ۱ اینچ (۲٫۵ سانتیمتر) عرض با یک یا چند چشم می تواند به یک گیاه جداگانه تبدیل شود. بعد از برش زنجبیلها، قطعات را در یک محل خشک برای چند روز کنار بگذارید تا آنها را آماده ی کاشت کنید. با این کار یک لایه ی محافظتی پینه مانند روی سطح برش تشکیل می شود که خطر عفونت و آلودگی را کاهش می دهد.

  • هر قطعه زنجبیل نیاز به ۸ اینچ (۲۰ سانتیمتر) فضا دارد. اگر شما نیاز به صرفه جویی در فضا دارید، از قطعات بزرگتر استفاده کنید.
  • هر قطعه  زنجبیل با سه یا چند چشم بیشتر، احتمال جوانه زنی را افزایش می دهد.

 

۴- خاک را برای کاشت  زنجبیل ها آماده کنید. زنجبیل در خاک با کیفیت بالا، و زهکش خوب، رشد می کند. مخلوط کردن خاک باغچه با مقدار مساوی از کمپوست به خوبی پوسیده شده، رمز تهیه یک خاک مناسب برای  زنجبیل است. اگر خاک شما کیفیت ضعیف یا سنگین  دارد، به جای خرید کمپوست، خاک گلدانی غنی بخرید.

  • اگر می خواهید نگاه دقیق تری به گیاه زنجبیل و کاشت بهتری از این گیاه داشته باشید، می توانید با یک سینی نشاء که با خزه ی اسپاگنوم (sphagnum moss) یا فیبر نارگیل ( coconut fiber) پر شده کار خود را شروع کنید. این مواد باعث می شوند که زهکشی بسیار خوبی انجام شود، و  از پوسیدگی در گیاهان جوان  زنجبیل نیز جلوگیری می کنند. شما باید نشاءهای زنجبیل را زمانی که برگها و ریشه ها شکل گرفتند، به زمین اصلی منتقل کنید، که البته این کار می تواند به گیاه  زنجبیل آسیب بزند. دمای مطلوب برای جوانه زنی  زنجبیل ۷۰ درجه فارنهایت است، بنابراین ممکن است نیاز به استفاده از حصیرهای گرمادهنده (heat mat ) یا دیگر منابع گرمایشی  وجود داشته باشد تا دمای خاک را در حد مناسب نگه دارید.
  • مانند بسیاری از گیاهان باغی، زنجبیل نیز خاک های کمی اسیدی را ترجیح می دهد. اگر خاک در منطقه شما قلیایی باشد، آن را با استفاده از یک کیت، pH را بین ۶٫۱ تا ۶٫۵ تنظیم کنید.

 

۵- یک مکان مناسب جهت کاشت زنجبیل انتخاب کنید. زنجبیل مناطقی با سایه جزئی یا مناطقی با نور  فقط صبحگاهی را ترجیح می دهد. مکان مناسب جهت رشد  زنجبیلها، باید از باد و رطوبت محافظت شود، همچنین مکان رشد نباید باتلاقی باشد. اگر گیاه زنجبیل هنوز جوانه نزده، درجه حرارت خاک باید گرم شود – دمای ایده آل بین ۷۱ و ۷۷ درجه فارنهایت (۲۲ تا ۲۵ درجه سانتی گراد).

  • اگر زنجبیل در گلدان ها رشد می کند، گلدانی با حداقل ۱۲ اینچ (۳۰ سانتیمتر) عمق را انتخاب کنید. گلدان های پلاستیکی بهتر از گلدان های سفالی اند، البته تا زمانی که تعداد زیادی، سوراخ های زهکشی در ته گلدان وجود داشته باشند.
  • زنجبیل می تواند در سایه ی کامل نیز در مناطق گرمسیری رشد کند، اما این مکان ها ممکن است در عرض های جغرافیایی دیگر خیلی سرد باشد. سعی کنید زنجبیل را محلی بکارید که روزانه دو تا پنج ساعت از نور مستقیم خورشید را دریافت کند.

 

۶- زنجبیل ها را بکارید. هر قطعه زنجبیل را تا اندازه ۲-۴ اینچ (۵ تا ۱۰ سانتیمتر) در زیر خاک سست بکارید، جوانه های روی برش های زنجبیل را، به سمت بالا بگذارید. اگر  زنجبیل ها را ردیفی کاشتید، هر قطعه را  با فاصله ی ۸ اینچ (۲۰ سانتیمتر) از یکدیگر بکارید. اگر  زنجبیلها را در گلدان کاشتید، در هر گلدان بزرگ،  یک قطعه بکارید (قطر ۱۴ اینچ / ۳۵ سانتیمتر).

نحوه مراقبت از زنجبیل های در حال رشد

۱- خاک  زنجبیل را مرطوب و نمناک نگه دارید.  درست کمی بعد از کاشت زنجبیلها، خاک را آبیاری کنید. خاک را روزانه بررسی کنید و قبل از اینکه خاک کاملاً خشک شود، آبیاری کنید. خاک خیس به سرعت گیاهان زنجبیل را پوسیده می کند، بنابراین  اگر آب گلدان به سرعت تخلیه و زهکش نمی شود، آبیاری را کاهش دهید و یا زهکشی خاک را افزایش دهید.

 

۲- جوانه زنی زنجبیلها را مشاهده کنید. زنجبیل به ویژه در مناطق گرمسیری و در فضای بیرونی، به آرامی رشد می کند. اگر شما خوش شانس هستید، ممکن است جوانه های زنجبیل در عرض چند روز ظاهر شوند، اما حداقل چند هفته قبل از جوانه زنی گیاه، آبیاری را ادامه دهید.

  • بعد از جوانه زدن زنجبیلها، به همین روش آبیاری کنید.

 

۳- زنجبیلها را بصورت ماهیانه کوددهی کنید (اختیاری). اگر زنجبیل در خاک غنی کاشته شده باشد، به خصوص اگر خاک شما با کمپوست مخلوط شده باشد، نیازی به کوددهی نیست. خاک را در ابتدا آزمایش کرده و براساس آن، کوددهی کنید. اگر خاک ضعیف است و یا می خواهید عملکرد زنجبیل را بهبود ببخشید، هر ماه با مقدار کمی کود مایع کامل، کوددهی  کنید.

 

۴- زنجبیل ها را در فضای بیرونی مالچ پاشی کنید (اختیاری). هنگامی که زنجبیل جوانه زد، مالچ می تواند گیاه را گرم نگه دارد و همچنین با علف های هرزی که می توانند به راحتی با زنجبیل های کند رشد، رقابت داشته باشند، مبارزه  کند. اگر درجه حرارت خاک در فصل رشد به زیر ۵۰ درجه فارنهایت (۱۰ درجه سانتیگراد) کاهش یابد، افزودن لایه ضخیم مالچ به زنجبیل اجباری است.

 

۵- اجازه دهید خاك خشك شود، چون كه ساقه ی زنجبیل از بین می رود. ساقه گیاه زنجبیل در اواخر تابستان یا اوایل پاییز، به دلیل افت درجه حرارت زرد  می شود. به این ترتیب، وقتی این اتفاق رخ داد، آبیاری را کاهش دهید و زمانی که ساقه زنجبیل از بین رفت،  آبیاری را کاملاً قطع کنید.

  • گیاه زنجبیل ممکن است اولین و یا دو سال پس از کاشت گل ندهد، یا اگر فصل رشد کوتاه باشد.

 

۶- اجازه دهید گیاه  زنجبیل قبل از برداشت بطور کامل رسیده شود. اگر  زنجبیل با طعم بسیار قوی تری می خواهید در صورت امکان اجازه دهید  زنجبیل ها در زمین بزرگ شوند. پس از اینکه ساقه های  زنجبیل  از بین رفتند و حداقل ۸ ماه پس از کاشت، ریزوم زنجبیل را در خاک فرو کنید. برای پخت و پز،  زنجبیل را برش بزنید.

  • گهگاهی  زنجبیل های جوان ۳-۴ ماه پس از کاشت، برداشت می شوند، و معمولاً برای ترشی استفاده می شوند.  زنجبیل  جوان، بعلت داشتن پوست نازک تر و اینکه به راحتی کبود می شود، باید به دقت برداشت شود.
  • برای برش گیاه زنجبیل از چاقوی ضدعفونی شده استفاده کنید.

 

۷- گیاه زنجبیل را  برای شرایط آب و هوایی سرد آماده کنید. اگر شما در مناطق گرمسیری زندگی نمی کنید، زنجبیل را در زمستان توصیه می شود به داخل خانه بیاورید. در یک محل گرم و خشک قرار دهید. اگر زنجبیل را خارج از منزل قرار دهید، آن ها را با یک لایه نازک مالچ بپوشانید چونکه  به زودی دمای به زیر ۵۰ درجه فارنهایت (۱۰ درجه سانتیگراد) افت خواهد کرد. زنجبیل یک گیاه چند ساله در آب و هوای گرم است، و به ندرت در یخبندان و هوای سرد بتواند  زنده بماند.

3.3 4 رأی
Article Rating
1
0
نظر خود را با ما درمیان بگذاریدx